Τα φυτοθρεπτικά είναι φυσικά συστατικά των φυτών με σημαντικές λειτουργίες όπως η προστασία των φυτών από τα έντομα, από τις ασθένειες, από την ξηρασία, από την υπεριώδη ακτινοβολία και από τους ρύπους. Τα καλύτερα γνωστά φυτοθρεπτικά είναι οι πολυφαινόλες, τα καροτενοειδή, τα φλαβονοειδή, οι κατεχίνες και οι ισοφλαβόνες. Υπάρχουν διάφορες υποκατηγορίες φυτοθρεπτικών που περιλαμβάνουν λιγνάνες, φαινολικά οξέα και ινδόλες. Οι φλαβόνες υπάρχουν σε λαχανικά όπως ο μαϊντανός και το σέλινο. Φλαβόνες υπάρχουν σε ντομάτες και στα διάφορα εσπεριδοειδή. Οι κατεχίνες βρίσκονται στα φρούτα, στο κόκκινο κρασί, το πράσινο τσάι και την σοκολάτα. Οι λιγνάνες βρίσκονται σε διάφορα όσπρια, δημητριακά, σπόρους και στον λιναρόσπορο.
Εκτός από την προστασία των φυτών από διάφορους παθογόνους οργανισμούς και υπεριώδεις ακτίνες, οι πολυφαινόλες λειτουργούν επίσης ως αντιοξειδωτικοί και αντιφλεγμονώδεις παράγοντες.Μέχρι πρόσφατα, τα φυτοθρεπτικά συστατικά δεν εθεωρούντο σημαντικά θρεπτικά συστατικά για τον άνθρωπο. Ωστόσο, θεωρούνται πλέον απαραίτητα για τη διατήρηση της ανθρώπινης ζωής. Τα περισσότερα από αυτά έχουν αντικαρκινικές ιδιότητες. Η πραγματική ποσότητα των χρήσιμων πολυφαινολών που διατίθενται για το ανθρώπινο σώμα εξαρτάται από τη βιοδιαθεσιμότητά τους - δηλαδή από το πως αυτή η σύμπλοκη ουσία χωνεύεται, απορροφάται και μεταβολίζεται μέσα στο σώμα. Η ποσότητα που απαιτείται για την επίτευξη της προστατευτικής συγκέντρωσης συνήθως δεν επιτυγχάνεται μόνο με την κατανάλωση τροφής.
Πολλές έρευνες επικεντρώνονται σε μεμονωμένες πολυφαινόλες για να κατανοήσουν τις βιολογικές τους δράσεις στο ανθρώπινο σώμα. Ωστόσο, τα πραγματικά οφέλη αυτών των ενώσεων σε κυτταρικό επίπεδο, επηρεάζονται από τις αλληλεπιδράσεις, τόσο μεταξύ των διαφόρων πολυφαινολών όσο και από την αλληλεπίδραση των πολυφαινολών με άλλα μικροθρεπτικά συστατικά.
Σε αυτήν την Σελίδα Επιστημονικών Ειδήσεων για την Υγεία, θα επικεντρωθούμε σε μερικές από τις πιο σημαντικές και πιο μελετημένες πολυφαινόλες και στο πως ενεργούν στο σώμα.
Η κουερσετίνη είναι παρούσα σε κρεμμύδια, μήλα, μούρα και στα βιοφλαβονοειδή των εσπεριδοειδών και έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί τον θάνατο των καρκινικών κυττάρων (απόπτωση) χωρίς να επηρεάζει τα φυσιολογικά κύτταρα. Η κουερσετίνη είναι απαραίτητη για την σωστή απορρόφηση της βιταμίνης C και αποτρέπει επίσης την καταστροφή της βιταμίνης C στο σώμα. Η κουερσετίνη είναι μια ισχυρή αντι-αλλεργική ένωση και είναι σημαντική για την διατήρηση ισχυρών αιμοφόρων αγγείων.
Η κουρκουμίνη που είναι παρούσα στην κουρκούμη, το ινδικό μπαχαρικό κάρυ, δρα ως σαρωτής ελεύθερων ριζών και μπορεί να αποτρέψει την οξειδωτική βλάβη του DNA και έτσι να αποτρέψει τον καρκίνο. Οι αντικαρκινικές ιδιότητες της κουρκουμίνης περιλαμβάνουν διάφορους κυτταρικούς μηχανισμούς όπως η μείωση της αύξησης των καρκινικών κυττάρων, η έναρξη της απόπτωσης, η αναστολή των ενζύμων μεταλλοπρωτεϊνάσης που καταστρέφουν το κολλαγόνο (ΜΜΡ) και η πρόληψη της αγγειογένεσης. Με την διέγερση των ενζύμων που εμπλέκονται στον κυτταρικό θάνατο, η κουρκουμίνη μπορεί να εξαλείψει εκλεκτικά καρκινικά κύτταρα που σχηματίζονται στα όργανα.
Η ρεσβερατρόλη είναι παρούσα σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις στα σταφύλια, το κόκκινο κρασί και τον μοβ χυμό σταφυλιών και χρησιμοποιείται συνήθως ως αντιγηραντικός παράγοντας λόγω των αντιοξειδωτικών ιδιοτήτων του. Οι αντικαρκινικές ιδιότητες της ρεσβερατρόλης αποδίδονται στην εκλεκτική δράση της στην θανάτωση των καρκινικών κυττάρων και στη μείωση της ανάπτυξης των αιμοφόρων αγγείων. Αναστέλλοντας τις μεταλλοπρωτεϊνάσες που αποδομούν το κολλαγόνο (MMP), η ρεσβερατρόλη έχει επίσης αντι-μεταστατικές ιδιότητες. Οι αντι-καρκινογόνες δράσεις της ρεσβερατρόλης έχουν μελετηθεί σε διάφορους τύπους καρκίνου όπως το πολλαπλό μυέλωμα και οι καρκίνοι των πνευμόνων, του δέρματος, του μαστού, του προστάτη και του στομάχου.
Οι κατεχίνες είναι παρούσες στο πράσινο τσάι που περιέχει αρκετές πολυφαινόλες, συμπεριλαμβανομένης της επιγαλλοκατεχίνης (EGCG). Η EGCG έχει τις υψηλότερες αντιοξειδωτικές και αντι-καρκινογόνες ιδιότητες. Είναι η πιο μελετημένη κατεχίνη πράσινου τσαγιού σε σχέση με την έρευνα για τον καρκίνο. Έχει αποδειχθεί ότι καταστέλλει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων αυξάνοντας τα γονίδια καταστολής όγκων (π. Χ. p53 και Bax), προκαλώντας απόπτωση και τροποποιώντας άλλες βιολογικές οδούς για την πρόληψη του καρκίνου.
Ωστόσο, όταν χρησιμοποιούνται μόνες τους, η EGCG και όλες οι άλλες πολυφαινόλες, τείνουν να έχουν μεγαλύτερη συγκέντρωση μόνο στο πεπτικό σύστημα. Η βιοδιαθεσιμότητά τους μειώνεται σταδιακά, έτσι ώστε πολύ λιγότερη βιοδραστική ένωση να φτάνει στο αίμα και σε άλλους ιστούς ώστε να είναι αποτελεσματική. Οι μελέτες in vivo και in vitro μας έδειξαν ότι, όταν οι πολυφαινόλες λειτουργούν σε συνέργεια αυξάνεται η βιοδιαθεσιμότητά τους. Θα συζητήσουμε τις λεπτομέρειες των αποτελεσμάτων της μελέτης μας στην επόμενη σελίδα των ειδήσεών μας για θέματα υγείας.
Πηγή: https://www.dr-rath-foundation.org/2018/04/the-anticancer-effects-of-polyphenols-part-1/