Ιούνιος 2015
Μόλις κλείσαμε αισίως το πρώτο εργαστήρι φυσικής δόμησης στην Κύπρο, με την τεχνική των αμμόσακων – μια μέθοδο φυσικής αρχιτεκτονικής που μας έρχεται από τον πρωτομάστορα και φιλάνθρωπο αρχιτέκτονα, Nader Khalili. Η συγκεκριμένη μέθοδος δόμησης γήινων θολωτών σπιτιών αναπτύχθηκε από τον Nader εδώ και 30 χρόνια, και καταφέρνει να συνδέσει το παλιό με το καινούριο. Το γήινα θολωτά σπίτια με αμμόσακους συνδυάζουν τη παλιά τέχνη των γήινων σπιτιών που χτίζονται εδώ και χιλιάδες χρόνια σε διάφορες γωνιές του κόσμου, μαζί με πρωτοποριακές τεχνολογίες και τεχνοτροπίες του 21ου αιώνα.
Το δεκαήμερο σεμινάριο έλαβε χώρα στο Πετρερά Permaculture Land, στο Καλό Χωριό Ορεινής, και ήταν μια συνδιοργάνωση της συντονιστικής ομάδας του κτήματος μαζί με την κυπριακή εθελοντική ομάδα Κίνημα Ζωής Κύπρου και το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα New Earth UK. Το σεμινάριο ήταν εφικτό χάρη στην υποστήριξη των γενναιόδωρων χορηγών μας, Βασίλη Κυπριανού και τη βιολογική του φάρμα Riverland Bio Dairy Farm, Εύη Σοφοκλέους και το κατάστημα βιολογικών ειδών, Βιοκουλτούρα, την εκτυπωτική εταιρία M&M Printings και τις ομάδες Ανάκυκλος Περιβαλλοντική και Ουτοπία Κολεκτίβα, για την υποστήριξη και προσφορά λειτουργικών μέσων κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου.
Η διδακτική ομάδα του σεμιναρίου αποτελείτο από 3 εκπροσώπους του ιδρύματος New Earth UK: την κύρια διδάσκαλο του εργαστηρίου, Ιλιόνα Ουτράμ Καλίλη – αρχιτέκτονα και πρωτομάστορα στην γήινη αρχιτεκτονική και τους δύο ανερχόμενους αρχιτέκτονες γήινης δόμησης, συνεργάτες της στο ίδρυμα New Earth UK, Tommaso Bazzechi, και Ανδρέα Αθανάση.
Μέσα από το σεμινάριο, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να μάθουν πρακτικά την τεχνική δόμησης ενός γήινου θόλου με μοναδικά υλικά τη γη μας, αμμόσακους και συρματόπλεγμα. Η τεχνική αυτή αναπτύχθηκε αρχικά από το ίδρυμα του Nader ως μέθοδος δημιουργίας καταφυγίων έκτακτης ανάγκης για πρόσφυγες πολέμου και κοινότητες που έχουν πληγεί από διάφορες φυσικές καταστροφές, αφού το αποτέλεσμα είναι στερεοί γήινοι θόλοι που φτιάχνονται στον ελάχιστο χρόνο, παρέχουν την μέγιστη ασφάλεια και απαιτούν το ελάχιστο κόστος και δεξιότητες για να χτιστούν.
Είναι λοιπόν εντυπωσιακό πώς με αυτή τη μέθοδο, μπορούμε να μετατρέψουμε τα υλικά του πολέμου, τους αμμόσακους και το συρματόπλεγμα, σε υλικά ειρήνης τα οποία θα μας παρέχουν ένα καταφύγιο, ένα θεραπευτικό χώρο, ένα σπίτι.
Κατά τη διάρκεια λοιπόν του εργαστηρίου, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να κτίσουν ένα γήινο θόλο, διαμέτρου 3 μέτρων και ύψους 3.5 μέτρων, από τα θεμέλια μέχρι και την οροφή. Εκτός από τα πρακτικά μαθήματα, η διδακτική ομάδα μοιραζόταν με τους συμμετέχοντες σημαντικά κομμάτια θεωρίας γύρω από την αρχιτεκτονική των γήινων θόλων, τη σημαντικότητα του σωστού σχεδιασμού και της συνέργειας με τα στοιχεία της φύσης, και άλλα ουσιώδη κομμάτια φυσικής δόμησης.
Το τι αποκόμισαν όμως οι συμμετέχοντες από το συγκεκριμένο εργαστήρι, επεκτείνεται πέραν των τεχνικών γνώσεων φυσικής δόμησης. Μέσα από τις δέκα μέρες συμβίωσης και συλλογικής εργασίας, ο καθένας από τους παρευρισκόμενους είχε την ευκαιρία να συνδεθεί με το δικό του τρόπο με το γήινο στοιχείο και τους φυσικούς ανθρώπινους ρυθμούς εργασίας και διαβίωσης και να αντιληφθεί το μεγαλείο της ομαδικότητας και της συλλογικής εργασίας. Μια τέτοια τεχνική φυσικής δόμησης όχι μόνο μας δίνει την ελευθερία να χτίσουμε το δικό μας καταφύγιο με διαθέσιμα φυσικά υλικά, αλλά εν τέλει, μας δίνει μια ευκαιρία να απελευθερωθούμε από τα δεσμά της υπερκαταναλωτικής κοινωνίας στην οποία λειτουργούμε καθημερινά και τους ιλιγγιώδεις ρυθμούς που απαιτεί από μας η σύγχρονη ζωή στην πόλη.
Μια ευκαιρία λοιπόν να επανεξατάσουμε τη σχέση μας με τη φύση, και όσα μας παρέχει τόσο απλόχερα και να αποκτήσουμε την αυτονομία και ανεξαρτησία που ο κάθε άνθρωπος σε αυτή τη γη πρέπει να κατέχει ως αναφαίρετο δικαίωμα του.
Όπως το έθεσε πολύ όμορφα ο Ιρανός ανθρωπιστής αρχιτέκτονας, Nader Khalili:
«Ο κάθε άνδρας και γυναίκα είναι γιατρός και χτίστης – για να μπορεί να θεραπεύει και να παρέχει καταφύγιο για τον εαυτό του».
*Βρέστε περισσότερες λεπτομέρειες για την μέθοδο φυσικής δόμησης με την τεχνική των αμμόσακων, από την παρουσίαση που έκανε η Ιλιόνα Καλίλη στην Κύπρο το Δεκέμβριο του 2014, στο τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
(θα πρέπει να συνδεθεί με άλλα άρθρα που δεν μπήκαν ακόμα και να μπει γκαλερί)